Lem lép hạt hại lúa
Lem lép hạt lúa là tên gọi để chỉ chung hiện tượng hạt lúa có vỏ trấu sậm màu biến đổi từ màu nâu đến đen, từ đen lốm đốm đến đen toàn bộ vỏ trấu, bao gồm cả trên hạt lúa có gạo và hạt lúa lép không có gạo ở giai đoạn cây lúa còn trên đồng ruộng trước khi thu hoạch.
Lem lép hạt do 13 -14 loài nấm và 3 - 4 loài vi khuẩn gây ra. Bệnh xuất hiện và gây hại khá phổ biến ở tất cả các vùng trồng lúa của nước ta cũng như các nước trồng lúa trên thế giới.
Thời điểm và điều kiện thuận lợi để bệnh Lem lép hạt phát triển và gây hại
Thời kỳ cây lúa dễ mẫn cảm với bệnh là từ trổ bông đến chín sữa và rơi vào những tháng có nhiệt độ thấp ẩm độ không khí cao, lượng mưa lớn và số ngày mưa nhiều hoặc bón quá nhiều phân đạm giai đoạn đòng trổ.
Cách nhận biết
Khi bị bệnh, hạt lúa bị lem (lửng) hoặc bị lép hoàn toàn (lép), vỏ trấu của hạt bệnh có màu xanh nhạt rồi chuyển màu vàng hoặc các vết đốm có màu nâu, nâu sậm hoặc biến đổi từ màu nâu đến lốm đốm đen trên hạt lúa. Các triệu chứng tùy thuộc tác nhân:
Lem lép do nấm (lép đen): Các nấm gây hại trên hạt có vết màu tím đến tím sậm, màu nâu nhạt đến sậm. Khi độ ẩm không khí cao, bên ngoài các màu sắc này có lớp phấn trắng bao phủ ở trên.
Lem lép do vi khuẩn (lép vàng): Khi lúa trổ, vỏ trấu mở ra, vi khuẩn sẽ tấn công vào bên trong hạt lúa. Những nhánh gié có hạt lúa nhiễm bệnh không thụ phấn được hạt sẽ bị lép, vỏ trấu không biến màu hoặc có màu vàng, xanh nhạt. Khi hạt vào chắc, các nhánh không bị bệnh, hạt nặng oằn xuống, còn các nhánh bệnh nhẹ hơn đứng thẳng, bà con thường gọi là “bắn máy bay”. Bệnh gây hại một vài nhánh gié của gié lúa, bệnh nặng làm cả gié lúa bị lép. Khi tách vỏ trấu của hạt bị bệnh sẽ thấy phôi nhũ bị thối không vào hạt gạo được.
Tác hại
Nếu không có biện pháp quản lý hiệu quả, bệnh lem lép hạt có thể gây thiệt hại năng suất và chất lượng hạt lúa rất lớn, làm giảm giá trị nông phẩm, ảnh hưởng đến vụ lúa tiếp theo.
Cách phòng trị
Sử dụng hạt giống khỏe, sạch bệnh, gieo sạ với mật độ hợp lý.
Bón phân đầy đủ và cân đối tránh bón thừa đạm tạo điều kiện cho bệnh phát triển.
Vệ sinh đồng ruộng, thu gom sạch tàn dư bệnh.
Bà con nên dùng Hiep Plus với hoạt chất Azoxystrobin và Difenoconazole có cơ chế thấm sâu, lưu dẫn mạnh, phòng trừ đa tác động giúp ngăn chặn nấm bệnh xâm nhiễm, truy diệt nấm bệnh bên trong, tiêu diệt nấm trước và sau khi xâm nhiễm, hiệu lực bảo vệ kéo dài phòng trừ bệnh lem lép hạt hiệu quả. Pha 20 - 25ml cho bình 25 lít nước, nên phun Hiep Plus vào giai đoạn trổ lẹt xẹt, trổ đều để có hiệu quả tốt nhất.
Công ty TNHH Sustainable Development S.U.D - Phát triển bền vững